در تلویزیون های موجود در بازار از 2 نوع پنل و یا صفحه نمایش استفاده شده است. در بیشتر موارد تلویزیون ها با نوع پنلی که در آنها به کار رفته استه است از هم متمایز می شوند. اما کدام پنل بهتر است سوالی است که ما در این نوشته به آن پاسخ می دهیم؟ 

انواع پنل در تلویزیون

در تلویزیون ها از دو نوع پنل VA و IPS استفاده شده است( یعنی در یک تلویزیون یکی از این دو پنل وجود دارد). چرا به این پنل ها VA و یا IPS می گویند؟ نامگذاری این پنل ها وابسته به آرایش پیکسل ها است. در پنل VA یا Vertical Alignment آرایش پیکسل ها عمودی  Vertical  و در پنل IPS با In - Plane Switching  آرایش پیکسل ها افقی است. این دو نوع آرایش پیکسلی در صفحه نمایش تلویزیون مهمترین تفاوت را در نمایش تصویر در تلویزیون ها ایجاد می کنند. اما برند های تلویزیونی از کدام یک از این پنل ها استفاده می کنند؟

پنل در برند های مختلف تلویزیون

ما در بازار تلویزیون های زیادی را از برند های مختلف داریم. برای نمونه ال جی، سونی، سامسونگ، فیلیپس، شارپ و... همه هر ساله تلویزیون های مختلفی را با ویژگی های منحصر به فرد روانه بازار می کنند. ال جی به طور گسترده و منحصر به فرد از پنل IPS استفاده می کند البته جدیدا شیائومی هم از این نوع پنل یعنی IPS استفاده می کند. سونی در تلویزیون های خود از هر دو نوع پنل استفاده می کند حتی ممکن است در یک مدل در یک اندازه از پنل IPS و در اندازه ای دیگر از پنل VA استفاده کرده باشد. سامسونگ به طور قطع از پنل VA در تلویزیون های خود استفاده می کند.اما چگونه می توان پی برد که تلویزیون کدام پنل را دارد؟

تشخیص نوع پنل در تلویزیون

مهمترین گزینه برای اینکه پی برد که تلویزیون دارای کدام پنل است، مراجه به وب سایت شرکت سازنده است. می توان مدل را در وب سایت شرکت سازنده جستجو کرده و در آنجا معمولا در قسمت مشخصات مربوط به صفحه نمایش یا Display به نوع پنل اشاره می شود. برای نمونه در تلویزیون های ال جی نوشته می شود که IPS Panel و جلوی آن کلمه YES نوشته شده است. اما خوب راهکار های دیگر هم وجود دارد که به مشخصه نوع پنل و ویژگی هایی که در تصویر ایجاد می کنند بر می گردد. ما در ادامه این ویژگی های را بیان می کنیم.

 تفاوت ها در پنل IPS و VA

 در بالا به پنل IPS و VA از نظر ارایش پیکسلی اشاره کردیم. آرایش پیکسلی افقی در پنل IPS زاویه دید بالایی را ایجاد می کند چون پیکسل ها طوری قرار می گیرند که بیشترین نور و یا روشنایی را از کناره های خود انتشار می دهند. همین امر موجب می شود تا کاربری که از گوشه ها به تلویزیون تماشا کند تصویر با کیفیتی را دریافت کند. اما خوب تا حد در برابر انتشار نور و روشنایی از روبه رو  مقاوت می کنند. پنل IPS به واسطه همین آرایش پیکسلی افقی تا حدودی ضد ضربه هم است.

پنل VA یا Vertical Alignment  آرایش عمودی را دارد. در آرایش عمودی پیکسل ها از روبه رو نور و روشنایی زیاد و در کنارها نور کمتری را بروز و یا اجازه گذر می دهند. همین امر موجب شده تا تصویر با پنل VA از روبه رو روشنایی بیشتری را داشته باشد. وقتی از کناره ها به تلویزیون تماشا شود، تصویر تاریک و کمرنگ به نظر می رسد و به همین واسطه گفته می شود که تلویزیون زاویه دید پایینی را دارد. پنل VA از روبه رو کنتراست، روشنایی ، و نمایش رنگ سیاه عمیق را در رده بالایی نمایش می دهد.

تصویر بالا ضد ضربه بودن پنل IPS سمت چپ نسبت به پنل VA سمت راست را نشان می دهد

اندازه پنل در تلویزیون برحسب اینچ یا سانتیمتر

تا به اینجا ساختار پنل و تفاوت هایی را که ایجاد می کنند را توضیح دادیم و در این قسمت اندازه پنل را مورد بررسی قرار می دهیم. اندازه پنل برحسب اینچ بیان می شود. هر اینچ برابر با 2.54 سانتیمتر می باشد. تنها یک مشخصه از تلویزیون اندازه گیری شده و بر همین اساس  پنل ساخته می شود. در یک تلویزیون منظور از اندازه پنل 55 اینچ چیست؟ آیا اندازه ضلع افقی منظور است یا اندازه ضلع عمودی؟ خوب هیچکدام از این مشخصه ها مدنظر نیست و بسیاری از کاربران در این زمینه اشتباه برداشت می کنند. خطی که گوشه های روبه رو در پنل را به هم وصل می کند قطر نام دارد و در واقع اندازه قطر Diagonal Size  برحسب اینچ بیانگر اندازه تلویزیون است. 

رابطه بدست آوردن اندازه صفحه نمایش Diagonal Size با استفاده از اندازه طول و عرض صفحه نمایش

در تصویر زیر اندازه های مختلف صفحه نمایش و طول و عرض انها را آورده ایم.

اندازه طول و عرض تلویزیون با توجه اندازه صفحه نمایش

تناسب فاصله تماشای تلویزیون با اندازه پنل

فرض می کنیم کاربر تلویزیون را خریداری کرده است و نوع پنل و یا مدل و ... را در تلویزیون خود تشخیص داده و بر همین اساس بهترین گزینه را از میان تلویزیون های موجود در بازار انتخاب کرده است.اما آیا از کیفیت حداکثری تصاویر آن بهره خواهد برد یا نه؟ در اینجا رابطه ای بین فاصله تماشای تلویزیون با اندازه پنل را ارائه می دهیم. هر چه اندازه پنل بزرگتر باشد باید در اندازه ای دورتر و یا بیشتر به تماشای آن بپردازیم البته محدوده ای بهینه را ارائه داده ایم تصویر زیر را گویای این رابطه مستقیم است:

رابطه مستقیم فاصله تماشای تلویزیون با اندازه پنل

کیفیت تصویر پنل و فاصله تماشای تلویزیون

تلویزیون ها با پنل هایی با کیفیت تصویر مختلف وارد بازار می شوند. امروزه تلویزیون هایی با کیفیت 4K، کیفیت Full HD، کیفیت HD و کیفیت 8k در بازار وجود دارند. همانند اندازه صفحه نمایشف کیفیت تصویر نیز با فاصله تماشا رابطه دارد اما این رابطه معکوس است. به این معنی که هر چه گیفیت تصویر بالاتر باشد باید از فاصله ای نزدیک تر به تماشای تصاویر تلویزیون پرداخت تا از حداکثر کیفیت تصویر آن بهره مند شد. در زیر این رابطه آورده ایم:

Screen Size(اندازه صفحه نمایش) بر حسب اینچ ، Viewing Distance(فاصله تماشا)برحسب فوت.

در تصویر بالا خط قرمز برای تصویر Full HD و خط بنفش برای کیفیت تصویر 4K است. همانطور که مشاهده می کنید در یک اندازه ثابت مثلا 49 اینچ اگر کیفیت تصویر 4K باید در فاصله ای نزدیکتر به تماشای تلویزیون نشست تا از کیفیت تصویر آن به خوبی بهره مند شد. یعنی در یک اندازه ثابت صفحه نمایش، کیفیت تصویر بالاتر فاصله نزدیک تر به تلویزیون را می طلبد. خط بنفش کیفیت 4K، خط قرمز کیفیت Full HD، خط سبز کیفیت تصویر HD را نشان می دهد.

جمع بندی

خرید تلویزیون نیاز به آگاهی زیادی دارد.  اطلاعات در رابطه با خرید تلویزیون را می تواند در انتخاب بهترین تلویزیون کمک کننده باشد. قبل از خرید تلویزیون با دانستن مدل بهتر است در وب سایت شرکت سازنده مشخصاتی را یادداشت برداری کرد. هر تلویزیون می تواند برای یک کاربری کارایی بالا و برای کاربردی دیگر کارایی پایینی را از خود به نمایش بگذارد. اما فرض بر اینکه کاربر فضای مورد استفاده تلویزیون را بر آوردی کرده است، این نوشته می تواند مفید واقع شود..